niedziela, 13 maja 2012

Żeglarz na koniu

Żeglarz - to słowo przywodzi na myśl skojarzenia z zapachem morza, wiatrem i solą na skórze, męskością i ciężką fizyczną pracą, z walką z kaprysami pogody, z wysokością bocianiego gniazda, olinowaniem i ożaglowaniem statku, a ponadto mniej oczywiste z życiem morskich awanturników, piratów. Nie tych sławnych w ostatnich czasach, pływających pod banderą Jacka Sparrowa, lecz tych, którzy wypłynęli na stevensonowską Wyspę Skarbów lub tych, którzy służyli u Wilka Morskiego w powieści Londona. Pociągało mnie kiedyś to życie na morzu, lecz w czasie, gdy zaczytywałam się w tych powieściach zaczynałam też jeździć konno, co przeważyło nad wszystkimi innymi zainteresowaniami, w tym tymi czytelniczymi.

Z czasem zaczęło mi się wydawać, że wyrosłam z Londona i z jego utworów, aż zobaczyłam okładkę jego biografii. Słowa żeglarz i koń oraz fala wspomnień z dawno czytanych powieści sprawiły, że po latach nagle Jack London ponownie stał mi się bliski, a uczucie to pogłębiało się z każdym przeczytanym słowem wyszłym spod pióra Stone'a.


Znajomość z Londonem rozpoczęłam na zimnej Alasce, towarzysząc Białemu Kłu w jego dolach i niedolach, a niewiele później ulegając wraz z Buckiem Zewowi Krwi. Później przyszła kolej na morskie podróże, głód wiedzy, właściwy Martinowi Edenowi i poszukiwanie swojego miejsca na Ziemi w Księżycowej Dolinie. Powieści Londona są mocne, pełne twardego, surowego życia i natury, ale także idei socjalistycznych i kontrastowo nietzschańskich, głodu wiedzy i umiłowania literatury, tak, że można by sądzić, że w jednym człowieku to wszystko nie mogło się pomieścić.

Jack London, chłopak wiecznie cierpiący z powodu swojego nieślubnego pochodzenia, niejednokrotnie cierpiący skrajną nędzę, wyrósł na jednego z najpoczytniejszych pisarzy amerykańskich. By to osiągnąć przeszedł w życiu wiele - wraz z ojczymem uczył się podstaw rolnictwa, był robotnikiem fizycznym, piratem ostrygowym, żeglarzem, trampem i poszukiwaczem złota w Klondike. Wszędzie, gdzie się pojawiał, uważnie obserwował i słuchał otoczenie, zbierając materiał do późniejszych opowieści.

Z biografii wyłania się obraz człowieka nad wyraz szczerego, sympatycznego, pełnego żądzy przygód, zawsze chętnego do pomocy innym, towarzyskiego, sumiennego, wesołego, ale i twardego. W tym wszystkim jednak podatnego na nękającego go od czasu do czasu napady melancholii, z których wzięły się najprawdopodobniej liczne motywy samobójstwa w jego powieściach i nowelach. Do dziś zdania o śmierci Londona dzielą ludzi na zwolenników teorii o samobójstwie, jak i jej przeciwników. Za samobójstwem przemawiają ostatnie lata życia pisarza, w czasie których bardzo gorzko rozczarował się co do ludzi, którzy nie potrafili odpłacić mu za dobroć i wsparcie, jakie im okazywał. Sam zresztą wielokrotnie ze swym przyjacielem rozmawiał o planach pożegnania się ze światem, gdy już się wystarczająco nażyje i opowie wszystkie historie, które w sobie nosi. Wiadomym jednak jest, że tego ostatniego nie uczynił, gdyż pozostawił po sobie notatki do kolejnych opowieści, a także do planowanej autobiografii, której chciał dać właśnie tytuł Żeglarz na koniu. Z tych notatek korzystał Irving Stone przy pisaniu biografii Londona.

Zarówno nietuzinkowe życie Londona, jak i talent pisarski Stone'a sprawiają, że Żeglarza na koniu czyta się nie jak biografię, ale jak wciągającą powieść. W niejednym momencie przychodzi ochota, by wraz z pisarzem przeżywać i trudne, i dobre chwile czy by wziąć udział w jednym ze środowych spotkań w jego domu. Zdecydowanie Jack jest postacią, której warto przyjrzeć się bliżej, nawet dla tych, którzy nie zaczytywali się w jego książkach. Dla czytelników Londona zaś dodatkowymi zaletami jego biografii będą odniesienia do osób, które znalazły odzwierciedlenie w jego utworach oraz okoliczności ich powstawania.

Autor biografii, Irving Stone, napisał także kilka innych, z czego jego Udręka i ekstaza o żywocie Michała Anioła dawno temu wpadła mi w ręce. Nie zdążyłam jej wtedy przeczytać, gdyż książka była pożyczona podczas wakacji i konieczność powrotu do domu przerwała mi lekturę, ale zapamiętałam nazwisko twórcy, co dodatkowo przyczyniło się do tego, że Żeglarza kupiłam bez wahania. Przy dosyć ciężkim temacie, jakim jest opisywanie żywotów znanych ludzi jego pióro zdecydowanie jest lekkie, toteż lektury są ciekawe i przyjemne.

Metryczka:

Autor: Irving Stone
Tytuł: Jack London. Żeglarz na koniu (Sailor on Horseback)
Wydawnictwo: Muza SA
ISBN: 978-83-7758-164-3
Liczba stron: 368

4 komentarze:

  1. Dziwnie mnie ciągnie do przeczytania. :>
    pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  2. Lubię książki tego autora. W ogóle lubię biografie. :) Szczególnie jeśli chodzi o Stone'a podobała mi się "Pasja życia". :) "Żeglarz..." póki co przede mną. Pozdrawiam. :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Przeczytać o Londonie warto zdecydowanie :)
    A Pasję życia chciałabym przeczytać, podobnie jak chciałabym doczytać tę Udrękę i Ekstazę :)

    OdpowiedzUsuń